podział spadku

W jaki sposób można podzielić spadek?

Po uzyskaniu przez spadkobierców stwierdzenia nabycia spadku lub sporządzeniu przez notariusza aktu poświadczenia dziedziczenia, zainteresowane Strony mogą dokonać działu spadku. Do czasu tej czynności, każda rzecz wchodząca do spadku, objęta jest współwłasnością spadkobierców – zgodnie z posiadanym udziałem w spadku.

Dział spadku można przeprowadzić w dwojakim trybie: albo u notariusza, albo w sądzie. W pierwszym przypadku konieczna jest jednak zgoda wszystkich spadkobierców co do podziału majątku spadkowego. Postepowanie sądowe z kolei może ciągnąc się latami, przy czym dla uzyskania efektu w postaci działu spadku, nie ma konieczności osiągnięcia przez wszystkie strony konsensusu.

Niezależnie od wyboru trybu działu spadku, sposoby dokonania podziału masy spadkowej obejmują:

a)      Podział fizyczny. Dotyczy sytuacji i tych przedmiotów majątkowych, które fizycznie da się podzielić (np. poprzez wydzielenie lokali w budynku, lub podział działki). Ewentualne nierówności w wartości przyznanych składników spadku w stosunku do udziałów, mogą być wyrównywane przez dopłaty przysługujące osobom nabywającym przedmioty o niższej wartości od spadkobierców, którzy uzyskali majątek przewyższający ich udział. Jeżeli do spadku wchodzi nieruchomość gruntowa, która może być podzielona, lecz np. nie ma dostępu do drogi publicznej, sąd jest władny obciążyć nowo powstałe nieruchomości odpowiednimi służebnościami przejazdu lub drogi koniecznej;

b)      Przyznanie danej rzeczy wchodzącej w skład spadku jednemu lub kilku spadkobiercom, z obowiązkiem spłaty na rzecz pozostałych spadkobierców,

c)       Podział cywilny, czyli sprzedaż danej rzeczy zgodnie z przepisami o sprzedaży komorniczej. Ten najbardziej radykalny sposób podziału spadku sąd może zarządzić w sytuacji, gdy niemożliwy jest podział fizyczny, a żaden ze spadkobierców nie chce albo nie może nabyć całości lub części danej rzeczy. Z reguły ceny uzyskane ze sprzedaży komorniczej są niższe niż wynikałoby to z rzeczywistej wartości składników spadku. Spadkobiercy zmuszeni są również ponieść koszt przeprowadzenia sprzedaży komorniczej.

W trybie umownym spadkobiercy mogą dowolnie łączyć poszczególne sposoby podziału spadku. Sąd może skorzystać z jednego z powyższych trybów.

Sprawa wygląda nieco inaczej, gdy w skład spadku wchodzi gospodarstwo rolne. Jego podział fizyczny jest możliwy tylko wtedy, gdy nie jest sprzeczny z zasadami prawidłowej gospodarki rolnej. Taką zgodność w postępowaniu sądowym o dział spadku stwierdza biegły w formie opinii. Jeśli podział fizyczny gospodarstwa rolnego okaże się niemożliwy, sąd powinien przyznać je temu spadkobiercy, którego wskażą pozostali, i jednocześnie który spełnia wymagania z ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego (jest rolnikiem indywidualnym). Jeżeli spadkobiercy nie wskażą zgodnie takiej osoby, sąd może przyznać gospodarstwo spadkobiercy, który stale w nim pracuje lub je prowadzi; jeśli jest kilka takich osób, gospodarstwo powinien otrzymać ten, który daje najlepszą gwarancję jego prowadzenia. Oczywiście przyznanie gospodarstwa jednej osobie następuje z obowiązkiem spłaty na rzecz pozostałych, chociaż mogą być one obniżone przez sąd w stosunku do ich rzeczywistej wysokości. Możliwa jest również sprzedaż komornicza gospodarstwa- w przypadku gdy zażyczą sobie tego wszyscy spadkobiercy lub żaden nie chce lub nie może otrzymać gospodarstwa rolnego.

Udostępnij

Share on facebook
Share on google
Share on twitter
Share on linkedin
Share on pinterest
Share on print
Share on email
Uruchom WhatsApp
Napisz do nas.
Porozmawiaj z prawnikiem!
Witamy!

Zapraszamy do kontaktu, od poniedziałku do piątku w godzinach 9:00 - 17:00.