postępowanie w sprawach nieletnich

Tymczasowa zmiana stosowanych wobec nieletnich środków wychowawczych i poprawczych

Po przeprowadzeniu postępowania dowodowego w sprawie dotyczącej nieletniego (a jest to szeroki wachlarz postępowań), sąd rodzinny podejmuje zazwyczaj decyzję o zastosowaniu określonego środka wychowawczego, bądź w ostateczności – środka poprawczego w postaci umieszczenia w zakładzie poprawczym. Niejednokrotnie zdarza się, iż rodzice nieletniego, w czasie ich przesłuchania sami wnoszą o zastosowanie określonego środka wychowawczego, bądź też udzielenie pomocy lub wsparcia w sprawowaniu opieki nad krnąbrną latoroślą.

Zdarzają się sytuacje, w których zastosowany środek oddziaływania na nieletniego w początkowej fazie trwania spełnia swe cele i skutek jest całkowicie pozytywny, natomiast z biegiem czasu – w związku z wkroczeniem nieletniego w kolejny etap rozwoju, zmianę warunków rodzinnych itp. – staje się ów środek, nieadekwatny. Możliwym jest również, iż z chwilą pierwszego zetknięcia z orzeczonym środkiem wychowawczym, staje się jasne, iż dobór reakcji wychowawczo-dyscyplinującej nie był szczęśliwy, zaś dalsze jej trwanie może doprowadzić do nomen omen „wylania dziecka z kąpielą”.

Pamiętając, iż skatalogowane w ustawie środki wychowawcze i poprawcze wobec nieletnich są orzekane bezterminowo, a zatem ich stosowanie limituje osiągnięcie przez nieletniego 18 lub 21 lat, w zależności od rodzaju stosowanego środka (art. 73 ustawy), wypada zadać zasadne pytanie, co w takiej sytuacji zrobić? Czy istnieje możliwość zmiany stosowanego środka wychowawczego, a jeśli tak, to w jakim trybie i co w sytuacji, gdy okoliczności sprawy wymagają szybkiej i zdecydowanej reakcji?

Nie budzi żadnych wątpliwości, iż sąd rodzinny stosując poszczególne przewidziane ustawą instytucje, jest równocześnie władny je zmieniać i modyfikować mając jednak na uwadze prymat celu wychowawczego. Aby zainteresować sąd rodzinny zbadaniem sytuacji danego nieletniego oraz oceną przebiegu postępowania wychowawczego w kierunku zmiany lub uchylenia przyjętych środków, należy złożyć do sądu odpowiedni wniosek. Natomiast znając czas trwania postępowań, okres oczekiwania na termin pierwszego posiedzenia i inne przyczyny nieobce rodzimemu nierychliwemu sądownictwu, nie zapewni to reakcji szybkiej i natychmiastowej ingerencji w sytuację nieletniego. Aby skłonić sąd do rozważenia prędkiego, tymczasowego rozwiązania problematycznej kwestii należy również zwrócić się o tzw. udzielenie zabezpieczenia na czas trwania postępowania.

Jak już poprzednio wspomniano, postępowanie w sprawach nieletnich nie jest uregulowane jednorodnie i całościowo w danym akcie prawnym, acz stanowi konglomerat przepisów zarówno z procedury cywilnej, jak i postępowania karnego. W zakresie orzekania w tzw. trybie zabezpieczającym zastosowanie znajdują przepisy z Kodeksu postępowania cywilnego, a to artykuł 730 k.p.c. i następne. Dzięki temu rozwiązaniu można w sposób sprawny i przyspieszony uzyskać satysfakcjonujące rozstrzygnięcie, które będzie miało oczywiście charakter tymczasowy i będzie obowiązywać do czasu prawomocnego zakończenia postępowania głównego, czyli przykładowo w przedmiocie uchylenia określonego środka wychowawczego. 

Udostępnij

Share on facebook
Share on google
Share on twitter
Share on linkedin
Share on pinterest
Share on print
Share on email
Uruchom WhatsApp
Napisz do nas.
Porozmawiaj z prawnikiem!
Witamy!

Zapraszamy do kontaktu, od poniedziałku do piątku w godzinach 9:00 - 17:00.