sankcje za samowole

Sankcje za samowolę budowlaną

Podstawową konsekwencją samowoli budowlanej może być nakaz rozbiórki całości lub części obiektu zbudowanego lub będącego w trakcie budowy bez wymaganego pozwolenia na budowę, bez wymaganego zgłoszenia budowy lub pomimo sprzeciwu organu administracyjnego. Co prawda inwestor może się „uratować” od decyzji rozbiórki przy pomocy procedury legalizacyjnej samowoli budowlanej, jednak ona również sama w sobie zawiera elementy sankcji za nielegalną budowę. Aby w ogóle legalizacja samowoli była możliwa, obligatoryjnie musi być zgodna z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, innymi aktami miejscowymi oraz obowiązującymi normami techniczno – budowlanymi. Następnie inwestor musi przedłożyć organowi nadzoru budowlanego szereg dokumentów oraz zapłacić opłatę legalizacyjną. Jej wysokość wacha się od 2,5 oraz 5 tys. zł (opłata stała) za obiekty wyszczególnione w art. 49b ust. 5 Prawa budowlanego, do aż kilkudziesięciu tysięcy złotych w przypadku budynków wymienionych w art. 48 ust. 1 ww. ustawy (opłata stosunkowa). Tą dotkliwą karę finansową można na szczęście odroczyć, rozłożyć na raty lub nawet umorzyć w całości lub w części w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem inwestora lub interesem publicznym na podstawie art. 49c Prawa budowlanego. Niemożność legalizacji samowoli lub niespełnienie w terminach wskazanych każdorazowo przez organ nadzoru budowlanego powyższych wymagań skutkuje wykonaniem nakazu rozbiórki lub przywrócenia stanu poprzedniego na koszt własny inwestora.

Nielegalne prowadzenie robót budowlanych grozi również sankcją karną, przewidzianą w art. 90 Prawa budowlanego. Na podstawie tego przepisu ten, kto:

a)      wykonuje roboty budowlane polegające na budowie obiektu budowlanego bez wymaganego pozwolenia na budowę lub bez wymaganego zgłoszenia dotyczącego budowy bądź pomimo zgłoszonego sprzeciwu przez organ administracji architektoniczno – budowlanej (art. 48 i 49b Prawa budowlanego),

b)      prowadzi roboty budowlane inne niż budowa obiektu budowlanego lub jego części bez wymaganego pozwolenia na budowę albo zgłoszenia (art. 50 ust. 1 pkt 1 Prawa budowlanego),

c)       prowadzi roboty budowlane inne niż budowa obiektu budowlanego lub jego części w sposób mogący spowodować zagrożenie bezpieczeństwa ludzi lub mienia bądź zagrożenie środowiska (art. 50 ust. 1 pkt 2 Prawa budowlanego),

podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Samowola budowlana należy zatem do kategorii występków. Przestępstwo to można popełnić jedynie umyślnie. Co warte podkreślenia, inwestor może ponieść odpowiedzialność karną nawet w przypadku pozytywnego przeprowadzenia procedury legalizacyjnej, gdyż decyzja legalizacyjna nie znosi odpowiedzialności karnej za występek określony w art. 90 Prawa budowlanego (tak w wyr. SN z 14.3.2013 r., IV KK 390/12, Legalis). Na szczęście dla wielu nierzetelnych inwestorów takie sprawy stanowią margines postepowań karnych, a nawet jeśli są wszczynane, to zwykle skuteczna jest linia obrony powołująca się na niską szkodliwość społeczną czynu, co prowadzi do umorzenia postępowania. Czasami ratunkiem może się okazać również art. 101 § 1 pkt 4 KPK, który przewiduję przedawnienie karalności występków po 5 latach od popełnienia przestępstwa.

Udostępnij

Share on facebook
Share on google
Share on twitter
Share on linkedin
Share on pinterest
Share on print
Share on email
Uruchom WhatsApp
Napisz do nas.
Porozmawiaj z prawnikiem!
Witamy!

Zapraszamy do kontaktu, od poniedziałku do piątku w godzinach 9:00 - 17:00.