plan zagospodarowania przestrzennego

Gdy miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego wchodzi nam w szkodę

Dzisiejszy wpis poświęcony będzie tematyce miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Dowiedz się czym jest miejscowy plan, w jaki sposób zostaje przygotowywany i uchwalany, a także czy i jak można wpływać na jego treść.


Aktem prawnym regulującym kwestię miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego jest ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy, w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego następuje ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu. Tak szeroko ujęte przez ustawodawcę zadania sprawiają, że miejscowy plan pełni priorytetową rolę w procesie gospodarowania terenem gminy.


Zgodnie z art. 14 ust. 8 ustawy, miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego jest aktem prawa miejscowego. Procedura sporządzania i uchwalania miejscowego planu jest mocno sformalizowana i złożona, oprócz omawianej ustawy określają ją także akty wykonawcze, a przede wszystkim rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie wymaganego zakresu projektu miejscowego  planu zagospodarowania przestrzennego. Warto jednak poświęcić chwilę czasu i pochylić się nad tymi zapisami, które nadają pewne uprawnienia osobom zainteresowanym wywarciem wpływu na treść miejscowego planu.

Zgodnie z art. 17 pkt 1 ustawy, wójt, burmistrz albo prezydent miasta po podjęciu przez radę gminy uchwały o przystąpieniu do sporządzania planu miejscowego ogłasza w prasie miejscowej oraz przez obwieszczenie, a także w sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości, o podjęciu uchwały o przystąpieniu do sporządzania planu, określając formę, miejsce i termin składania wniosków do planu, nie krótszy niż 21 dni od dnia ogłoszenia. Ustawa nie wskazuje bliżej kto może złożyć taki wniosek, ani nie precyzuje innych wymogów formalnych. Wnioski te w żaden sposób nie wiążą organów gminy.

Wójt, (burmistrz, prezydent miasta) jest także zobowiązany do wyłożenia projektu planu do publicznego wglądu wraz z prognozą oddziaływania na środowisko na okres co najmniej 21 dni oraz zorganizowania w tym czasie dyskusji publicznej nad przyjętymi w projekcie planu rozwiązaniami.  W ogłoszeniu o wyłożeniu projektu oznacza się termin, w którym osoby fizyczne i prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej mogą wnosić uwagi dotyczące projektu planu, nie krótszy niż 14 dni od dnia zakończenia okresu wyłożenia projektu planu. Zgodnie z art. 18 ustawy uwagi do projektu planu miejscowego może wnieść każdy, kto kwestionuje ustalenia przyjęte w projekcie planu. Również w tej sytuacji złożone wnioski nie są wiążące dla wójta (burmistrza, prezydenta miasta) i może ich nie uwzględnić.

Opisane wyżej sposoby wpływania na treść miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dotyczą sytuacji sprzed uchwalenia planu. Co jednak w przypadku gdy mamy zastrzeżenia do planu, który już został uchwalony i wszedł w życie? Osoba zainteresowana skorygowaniem planu może złożyć wniosek o zmianę miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Zgodnie z art. 27 ustawy, zmiana studium lub planu miejscowego następuje w takim trybie, w jakim są one uchwalane. Niestety, ustawodawca nie zdecydował się na bardziej precyzyjne regulacje w tym zakresie. Nie został także przewidziany żaden tryb odwoławczy w sytuacji braku przychylenia się wójta (burmistrza, prezydenta miasta) do pozytywnego rozpatrzenia wniosku. Jedyny obowiązek został zawarty w art. 31 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym wójt (burmistrz, prezydent) jest zobligowany do prowadzenia rejestru wniosków o sporządzenie lub zmianę miejscowego planu. Omówiony tryb zatem, mimo iż jest stosunkowo łatwy i szybki, w żaden sposób nie wiąże  organów gminy, przez co może okazać się mało skuteczny.

Ostatnią, a zarazem najbardziej złożoną procedurą, przez którą można wpłynąć na treść obowiązującego miejscowego planu, jest skarga do sądu administracyjnego. Art. 101 ust. 1 u.s.g. stanowi, iż każdy, czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone uchwałą lub zarządzeniem, podjętymi przez organ gminy w sprawie z zakresu administracji publicznej, może zaskarżyć uchwałę lub zarządzenie do sądu administracyjnego.  Z całą pewnością miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego należy do kategorii uchwał, w których omawiany przepis znajdzie zastosowanie. Należy pamiętać, że skarga z art. 101 ust. 1 u.s.g. nie ma charakteru actio popularis. Do złożenia skargi w tym trybie uprawniony jest tylko ten, czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone uchwałą podjętą przez organ gminy.

Pojęcie interesu prawnego nie zostało ustawowo zdefiniowane. W doktrynie określany bywa jako interes oparty na prawie lub chroniony przez prawo, oparty na konkretnej normie prawnej. Wymienia się także jego cechy – indywidualność, konkretność, aktualność i obiektywną sprawdzalność.  Szczególnego podkreślenia wymaga fakt, że do prawidłowego wniesienia skargi nie wystarczy samo posiadanie interesu prawnego, interes ów musi zostać naruszony.

Art. 101 ust. 4 w zakresie skargi na uchwałę lub zarządzenie organu gminy odsyła do postanowień art. 94, który stanowi, że nie stwierdza się nieważności uchwały lub zarządzenia organu gminy po upływie jednego roku od dnia ich podjęcia, chyba że uchybiono obowiązkowi przedłożenia uchwały lub zarządzenia w terminie określonym w art. 90 ust. 1, albo jeżeli są one aktem prawa miejscowego. Z tej regulacji wynika, że w zakresie możliwości stwierdzenia nieważności miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (który jest aktem prawa miejscowego) ustawodawca nie przewiduje terminu przedawnienia, zatem skargę można wnieść niezależnie od czasu, który upłynął od momentu uchwalenia miejscowego planu. 

Zgodnie z art. 54 par. 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi skargę do sądu administracyjnego wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe  prowadzenia postępowania jest przedmiotem skargi. W przypadku miejscowego planu będzie do zatem rada gminy, która go uchwaliła. W związku z niedawną nowelizacją procedury sądowoadministracyjnej, ustawodawca zrezygnował z obowiązującego w poprzednim stanie prawnym wymogu uprzedniego wezwania organu do usunięcia naruszenia prawa. Jednak w przypadku miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego uchwalonych przed czerwcem 2017 r. wymóg uprzedniego wezwania organu do usunięcia naruszenia prawa nadal obowiązuje.
Organ przekazuje skargę sądowi wraz z kompletnymi i uporządkowanymi aktami sprawy i odpowiedzią na skargę w terminie trzydziestu dni od dnia jej otrzymania (art 54 par 2 p.s.a.). Do rozpoznania sprawy właściwy jest wojewódzki sąd administracyjny, na którego obszarze właściwości ma siedzibę organ administracji publicznej, którego działalność została zaskarżona (art. 13 par 1 p.s.a.).

Udostępnij

Share on facebook
Share on google
Share on twitter
Share on linkedin
Share on pinterest
Share on print
Share on email
Uruchom WhatsApp
Napisz do nas.
Porozmawiaj z prawnikiem!
Witamy!

Zapraszamy do kontaktu, od poniedziałku do piątku w godzinach 9:00 - 17:00.